Cumrun Vafa należy do grona najbardziej uznanych współczesnych fizyków teoretyków, jest jednym ze współtwórców teorii strun. Po ukończeniu studiów na MIT uzyskał doktorat na uniwersytecie w Princeton, po czym został profesorem na uniwersytecie Harvarda, gdzie pracuje do dziś.

Prof. Vafa dokonał wielu przełomowych odkryć w teorii strun, fizyce oddziaływań fundamentalnych, kwantowej teorii pola, oraz teorii kwantowej grawitacji. Między innymi wykazał, iż w teorii strun źródłem mikroskopowych wkładów do entropii czarnych dziur (wyliczonej przez Bekensteina i Hawkinga) są stany solitonowe. Sformułował 12-wymiarowe uogólnienie teorii strun, zwane F-teorią. Jest współodkrywcą topologicznej teorii strun oraz symetrii lustrzanej. Jego nazwiskiem określane są teoria Vafy-Wittena, równania BCOV, niezmienniki Gopakumara-Vafy i Ooguriego-Vafy, oraz inne obiekty w fizyce matematycznej. Jest autorem ok. 300 artykułów naukowych, cytowanych ponad 50 tysięcy razy.

Za działalność naukową prof. Vafa otrzymał wiele wyróżnień, między innymi medal Diraca przyznawany przez ICTP (2008), nagrodę Eisbunda przyznawaną przez Amerykańskie Towarzystwo Matematyczne (2008), nagrodę „Breakthrough Prize in Fundamental Physics” (2016). Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk oraz Amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk.

Wykład Cumruna Vafy jest równocześnie wykładem otwartym w ramach XXII Festiwalu Nauki, oraz odbywającej się w Warszawie konferencji „Quantum fields, knots, and strings”, poświęconej matematycznym aspektom teorii strun i kwantowej teorii pola, w szczególności ich związkom z teorią węzłów.

Photo: Hayward photography