W ramach projektu „Zapytaj fizyka” organizujemy serię wykładów popularnonaukowych, wygłaszanych przez znamienitych naukowców i popularyzatorów nauki. Wykłady te odbywają się mniej więcej raz na miesiąc na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (ul. Pasteura 5, sala 0.03).
O symetriach w matematyce, fizyce i tapetowaniu ścian
dr hab. Katarzyna Grabowska
Katarzyna Grabowska pracuje na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego w Katedrze Metod Matematycznych Fizyki. Prowadzi zajęcia z przedmiotów matematycznych dla studentów fizyki oraz zajmuje się sprawami organizacyjnymi związanymi z uczeniem matematyki. Jej zainteresowania naukowe to przede wszystkim badanie i tworzenie języka matematycznego w którym opisywane są zjawiska fizyczne ze świata mikro i makro. Szczególnie interesuje się geometrią różniczkową i jej zastosowaniami w wielu dziedzinach od ogólnej teorii względności aż do numerycznych metod rozwiązywania równań różniczkowych. Wiele czasu poświęca także na pracę popularyzatorską w ramach Polskiego Towarzystwa Fizycznego prowadząc program Ochota na Naukę. Jest to program grantowy dla młodzieży szkół ponadpodstawowych w ramach którego młodzi badacze mają szansę realizowania własnych projektów naukowych.
Wykład poświęcony będzie bardzo ważnemu w fizyce i matematyce pojęciu symetrii, czyli takiemu przekształceniu płaszczyzny czy przestrzeni, które nie zmienia interesującej nas struktury, na przykład dekoracyjnego wzoru na ścianie czy budowy wewnętrznej kryształu. W fizyce klasycznej bardzo dobrze znane są twierdzenia Emmy Noether wiążące symetrie z zasadami zachowania takich wielkości jak energia czy pęd. Studiowanie pojęcia symetrii zaczniemy od wycieczki do pałacu zwanego Alhambra położonego w mieście Granada na południu Hiszpanii. Wśród przepięknych wzorów zdobiących ściany pałacu odnajdziemy pewne matematyczne prawidłowości. Te same prawidłowości znajdziemy także wokół nas w świecie przyrody, w pracach artystów a także na chodniku i na podłodze w łazience!
Wykład ten jest równocześnie wykładem w ramach Festiwalu Nauki.