Czy w architekturze i budownictwie uwzględniana jest krzywizna Ziemi?

Pytanie

Pyta Marek

Czy projektanci, architekci, geodeci, pracownicy budów, uwzględniają krzywiznę Ziemi, np. przy budowie torów kolejowych, mostów, itp.?

Odpowiedź

Odpowiada prof. Piotr Sułkowski

W codziennych, standardowych projektach budowlanych nie ma potrzeby uwzględniania krzywizny Ziemi. Jest ona zbyt mała by mieć jakieś znaczenie; o wiele bardziej istotne są zwykłe nierówności terenu. Natomiast krzywizna Ziemi jest istotna przy konstrukcjach mających odpowiednio dużą skalę długości, jak też w przypadkach, w których istotne są niezwykle czułe pomiary.

Przykładem z pierwszej z powyższych kategorii są np. bardzo duże mosty. Znanym przykładem jest most Verrazano-Narrows w Nowym Jorku – wieże na których rozpięte są liny tego mostu mają wysokość 211 metrów i odległe są od siebie o ok. 1300 metrów; w związku z tym ich szczyty są odległe od siebie o ok. 4 cm bardziej niż ich podstawy, co też musiało być uwzględnione na etapie projektowania.

Przykładem z drugiej kategorii jest detektor fal grawitacyjnych LIGO. Składa się on z dwóch ramion długości 4 km, i na takiej odległości efekt krzywizny Ziemi to ok. 1 metr. Odległość taka musiała być uwzględniona przy budowie detektora – gdyby betonowa konstrukcja tego efektu nie uwzględniała, to emitowane przez lasery detektora światło nie byłoby w stanie trafić w lustra znajdujące się a jego końcach, i nie bylibyśmy w stanie wykryć fal grawitacyjnych…