Czemu niektóre przedmioty łatwiej naelektryzować futrem lub suknem?

Pytanie

Pyta kaśka

Podczas lekcji o elektryzowaniu ciał mówi się że niektóre przedmioty łatwiej naelektryzować futrem lub suknem. Z czego to wynika? Czy jest jakaś zasada odnosząca się do tego „podziału”?

Odpowiedź

Odpowiada dr Grzegorz Brona

Za elektryzowanie ciał pod wpływem pocierania odpowiada efekt zwany tryboelektrycznością. Efekt ten występuje po zetknięciu dwóch różnych materiałów i ich rozdzieleniu. W wyniku kontaktu następuje rozdzielenie ładunków. Samo pocieranie nie jest tu konieczne i wpływa jedynie na zwiększenie  efektu poprzez poprawienie kontaktu pomiędzy dwoma materiałami oraz wielokrotnie powtarzane ich stykanie i rozdzielanie. Różne materiały zostały pogrupowane w tzw. szereg tryboelektryczny, który charakteryzuje biegunowość oraz wielkość ładunku, który powstaje w czasie zetknięcia ciał. Czym dalej od siebie w serii leżą dwa materiały, tym większy ładunek powstaje podczas ich stykania.

Sam zaś efekt bierze się stąd, że w momencie zetknięcia materiałów, powierzchnie łączą się w wyniku oddziaływań międzycząsteczkowych obu ciał. Efekt ten zwany jest adhezją. Część ładunków (elektronów) z jednego ciała przepływa do drugiego, tak aby wyrównać potencjał elektrochemiczny. W momencie rozłączenia ciał, część ładunków pozostaje i ciała elektryzują się. Co więcej część materiałów może wymieniać ze sobą także jony.