Co nadaje farbie trwałość i odporność na ścieranie?

Pytanie

Pyta Constantin

Co nadaje farbie właściwość trwałości, a konkretnie odporności na ścieranie, zmywanie, zakurzenie, zabrudzenie? Co teoretycznie należałoby wmieszać do farby, aby stała się ona zupełnie nieścieralna lub maksymalnie wydłużyć jej trwałość?

Odpowiedź

Odpowiada dr inż. Marta Wacławczyk

Wszystko zależy od tego z jakim rodzajem farby mamy do czynienia. Farby to substancje, które nałożone na powierzchnię tworzą powłokę o pewnych właściwościach. Głównymi składnikami farby są pigment, nadający kolor, spoiwo, które umożliwia stworzenie powłoki i rozcieńczalnik, który rozpuszcza i zmniejsza lepkość spoiwa. Oprócz tego w skład farby wchodzić mogą różne dodatki modyfikujące, które zmieniają niektóre jej właściwości, np. ułatwiają dokładne wymieszanie wszystkich jej komponentów. Cechy farby takie jak trwałość, odporność na zmywanie, elastyczność itp. zależą od rodzaju użytego spoiwa. Może nim być substancja organiczna, taka jak np. olej lniany, przeważnie jednak używa się różnego rodzaju żywic syntetycznych. Typ farby zależy od rodzaju spoiwa i rozpuszczalnika (np. farby emulsyjne, farby olejne).

Do farm emulsyjnych należą popularne farby akrylowe. Ich spoiwem są syntetyczne żywice poliakrylowe. Zwiększenie zawartości tego składnika poprawia parametry farby – cechuje się ona wówczas większą odpornością na szorowanie. Farby akrylowe ze zwiększoną zawartością żywic w składzie nazywane są obecnie farbami lateksowymi.

Przykładem farb, których spoiwem są różnego rodzaju oleje, są tzw. farby ftalowe. Drobna modyfikacja ich składu może zmienić parametry takich farb. Na przykład farby ftalowe z dodatkiem związków winylowych są bardziej odporne na wodę i zanieczyszczenia powietrza.

Najmocniejszym i zarazem najcieńszym znanym materiałem jest tzw. „cudowny materiał przyszłości”, czyli grafen. Jest to płaska struktura złożona z atomów węgla, połączonych w sześciokąty, która wyglądem przypomina plaster miodu. Na bazie grafenu i wapna stworzono również specjalną farbę, która wyróżniać się ma wysoką trwałością. Artykuł na ten temat (w języku ang.) przeczytać można tu.