Czy ciecz może być sucha?

Pytanie

Pyta Ala

Dlaczego ołówek wyjęty z rtęci jest suchy? Chciałabym się tego dowiedzieć, ponieważ na fizyce mamy podobny temat i pan zapytał nas o to i nikt z nas nie wiedział, a ja jestem ciekawa odpowiedzi.

Odpowiedź

Odpowiada Damian Zdulski

Po zanurzeniu na molekuły cieczy znajdujące się na granicy między cieczą a ołówkiem będą działać dwa rodzaje  sił o przeciwnych zwrotach. Pierwszy typ to tak zwane siły adhezji. Ich źródłem jest oddziaływanie molekuł ołówka z tymi z granicznej warstwy cieczy. Powodują one przyciąganie molekuł cieczy do ołówka. Drugi rodzaj to siły kohezji. Pochodzą one od przyciągania między molekułami cieczy z warstwy powierzchniowej oraz tymi z wnętrza cieczy. Są one odpowiedzialne za utrzymywanie cieczy w całości. Widocznym ich przejawem jest występowanie napięcia powierzchniowego. W przypadku rtęci siły kohezji są większe niż siły adhezji. Dlatego jeśli będziemy powoli wyjmować ołówek to molekuły rtęci będą silniej przyciągane do siebie niż do przedmiotu i tym samym nie będą przylepiać się do ołówka. Przeciwna sytuacja zachodzi w przypadku wody. Siły adhezji są większe niż kohezji i dlatego ołówek po wyjęciu z wody będzie mokry. To właśnie warstwa cząsteczek cieczy przylepiających się do przedmiotu po zanurzeniu w płynie odpowiada za uczucie mokrości. Dlatego eksperyment z rtęcią i ołówkiem pokazuje nam, że pomimo potocznego mniemania niektóre ciecze, takie jak rtęć, mogą być suche.