Czy da się poruszać szybciej niż światło?

Pytanie

Pyta Paweł

Podobno nie da się podróżować szybciej niż światło. Ale przecież fale świetlne w ośrodkach optycznie gęstych pędzą wolniej niż w próżni, więc co by się stało, gdyby wytworzyć taki materiał optycznie gęsty i taką rakietę, która by prześcignęła światło rozchodzące się w takim ośrodku? Czy wtedy światło by „zawróciło”? Światło w próżni porusza się z tą samą prędkością niezależnie od układu odniesienia – a czy istnieje zależność prędkości światła rozchodzącego się w ośrodku optycznie gęstym od układu odniesienia?

Odpowiedź

Odpowiada Andrzej Okołów

Stwierdzenie o niemożności poruszania się z prędkością większą niż prędkość światła dotyczy prędkości światła w próżni. Natomiast w ośrodku optycznie gęstym obiekty masywne mogą poruszać się z prędkością większą niż prędkość światła w tym ośrodku – z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku tzw. promieniowania Czerenkowa, o którym pisaliśmy też tutaj.

W ośrodku optycznie gęstym prędkość światła zależy od układu odniesienia. W szczególności, jeżeli układ odniesienia i światło w ośrodku optycznie gęstym poruszają się wzdłuż tej samej prostej w tę samą stronę, a układ porusza się z prędkością większą niż światło, to z punktu widzenia tego układu światło porusza się w stronę przeciwną.