Czy można stanąć na gazowym olbrzymie?

Pytanie

Pyta Alicja

Czy można stanąć na planecie, która jest gazowym olbrzymem? Oczywiście przy założeniu, że człowiek byłby to w stanie przeżyć. Jak konkretnie temperatury i ciśnienie wpływają na gęstość powierzchni takiej planety?

Odpowiedź

Odpowiada Leszek Czechowski

W Układzie Słonecznym, Urana i Neptuna zaliczamy do tzw. lodowych olbrzymów, zaś Jowisza i Saturna do tzw. gazowych olbrzymów. Z uwagi ma mniejszą siłę przyciągania, w skład Urana i Neptuna weszła głównie woda i cięższe związki i pierwiastki. Najbardziej lotne (wodór, hel) zostały w dużym stopniu utracone. Natomiast głównym składnikiem Jowisza i Saturna to właśnie wodór. Przez powierzchnię planety w przypadku tych ciał rozumiemy górną powierzchnię chmur. Na Saturnie chmury z kryształków amoniaku rozpościerają się w atmosferze, gdzie ciśnienie wynosi ok. 0,5-2 bara (taka stara wygodna jednostka ciśnienia, bliska wartości ciśnienia na Ziemi :-) ). Poniżej znajdują się chmury z kryształków wody i ciśnienie tam jest znacznie wyższe, choć jeszcze znośne dla nurków :-). Według PADI nurkowanie do 40 metrów (czyli do ciśnienia 4 barów) jest możliwe dla nurkowania rekreacyjnego. Rekordowe (nierekreacyjne) głębokości to ponad pół kilometra! Niestety, mimo znośnego ciśnienia, na chmurkach nie ustoimy :-).  Z ciekawostek warto wspomnieć o diamentowych opadach na naszych gazowych olbrzymach. Poniżej chmur, w gęstszych warstwach atmosfery, znajdują się prawdopodobnie diamenty unoszone w atmosferze.

Jądra planet wielkich składają się ze związków krzemu, żelaza i innych ciężkich i mało lotnych substancji. Trudno jednak wnioskować, czy są one rzeczywiście w stanie stałym, bo temperatura jądra jest rzędu 20 000 K. Wokół jądra znajduje się warstwa wodoru w stanie metalicznym. Nie oznacza to jednak, ze jest to substancja w stanie stałym. Trudno znaleźć na wielkich planetach Układu Słonecznego powierzchnię, która by nas utrzymała :-(.

Większe szanse na wylądowanie na powierzchni wielkich planet mają kosmici z niektórych układów planetarnych, gdzie wielkie planety mają dużą zawartość ciężkich i mało lotnych substancji. W takim przypadku możliwa jest stała warstwa podobna do powierzchni planet grupy ziemskiej.