Czy spaliny samolotów mają wpływ na klimat?

Pytanie

Pyta Zdzislaw

Czy są gdzieś prowadzone badania wpływu zawirowań i wytwarzanych spalin samolotów pasażerskich na wysokości 10-12 km na zmianę kierunku, wielkości, jak i przemieszczania się z jednych wysokości na drugie wiatrów wiejących w atmosferze? I czy ma to wpływ na zmiany siły i kierunku wiatrów wiejących przy powierzchni Ziemi? Czy samoloty na wysokości 10 km mogą mieć na to wpływ?

Odpowiedź

Odpowiada Prof. Szymon Malinowski

Spaliny samolotów mają wpływ na klimat, ale nie taki jaki Pan sugeruje. Emisja CO$_2$ i tlenków azotu zwiększa koncentracje długożyjących gazów cieplarnianych. Emisja pary wodnej także w tym wypadku jest istotna. Naturalne procesy transportujące parę wodną z powierzchni planety na wysokość 10-12 km nie są efektywne i emisja z samolotów powoduje, że jest jej tam więcej niż tylko wskutek efektów naturalnych. W efekcie spalenie 1 litra paliwa lotniczego na wysokości 10-12 km ma wpływ na ocieplenie  klimatu 2-2,5 razy większy niż spalenie tego samego paliwa na powierzchni. Dodatkowo, cześć wyemitowanej pary kondensuje i zamienia się w chmury cirrus i cirrostratus, tak że zmienia wygląd nieba – staje się ono mniej niebieskie i bardziej białe. Jednak w skali globu emisje lotnicze mają na razie tylko niewielki wpływ na bilans radiacyjny (odpowiadają za ok. 2-3% efektów antropogenicznych) i nie ma prac, które pokazywałyby mierzalny wpływ tych emisji na cyrkulacje atmosferyczne (wiatr).