Dlaczego ciała niebieskie są kulami?

Pytanie

Pyta Adam

Czy wiemy dlaczego ciała niebieskie są najczęściej kulami? Czy jest jakaś teoria lub być może wzór, który ten fakt opisuje?

Odpowiedź

Odpowiada Arkadiusz Kobus

Obiekty astronomiczne utrzymują się dzięki własnej grawitacji. Wyobraźmy sobie, jak działa grawitacja na powierzchni Ziemi, przykładowo wylejmy wodę na jej powierzchnię. Jeśli powierzchnia Ziemi ma jakieś zagłębienia, to woda właśnie tam się skumuluje; w przeciwnym wypadku rozleje się po dużej powierzchni. Podobnie każdy inny płyn będzie wypełniał dostępną przestrzeń w taki sposób, aby jego powierzchnia była prostopadła do pola grawitacyjnego – z ludzkiego punktu widzenia pole grawitacyjne jest jednorodne, przez co obserwujemy powstawanie dużych, płaskich tafli wody. Z punktu widzenia kosmicznego jednak wiemy, że siła grawitacji jest skierowana do środka masy obiektu, a jedynym kształtem, który w każdym punkcie jest prostopadły do pola grawitacyjnego ściągającego wszystko do jednego punktu, jest sfera. Ten mechanizm wprost wyjaśnia dlaczego przykładowo gwiazdy, które są złożone z gazu, są kuliste. Dla obiektów stałych, takich jak planety skalne, zjawisko to nadal występuje, w geologii skały często traktuje się jak bardzo lepki płyn, który w ludzkich skalach czasowych się nie rozlewa, jednak na przestrzeni miliardów lat będzie się zachowywał bardzo podobnie co gaz w gwieździe czy woda na powierzchni Ziemi.