Dlaczego orbity planet i ich satelitów leżą w jednej płaszczyźnie?

Pytanie

Pyta Adam

Dlaczego orbity planet wokół gwiazd, albo orbity naturalnych satelitów wokół planet leżą w jednej płaszczyźnie, i ponadto tak jakby nad równikiem, a nie ma przykład wzdłuż któregoś południka?

Odpowiedź

Odpowiada Leszek Czechowski

Można wymienić kilka przyczyn. Ciała w Układzie Słonecznym powstawały z tego samego obłoku gazowo-pyłowego i zachowały pewne cechy jego ruchu. Dlatego początkowo płaszczyzny orbit większości planet i satelitów były nachylone jedynie pod niewielkim kątem względem siebie. Do dzisiaj, większość tych ciał porusza się po orbicie w tym samym kierunku i nawet obraca się wokół osi w tym samym kierunku (z kilkoma znanymi wyjątkami jak Wenus i Uran). Drugim czynnikiem jest ewolucja orbit satelitów. Wskutek spłaszczenia planet i oddziaływania grawitacyjnego Słońca satelity nie poruszają się ściśle po orbitach keplerowkich (eliptycznych) lecz powoli zmieniają swoje orbity, dążąc do stabilnej orbity. Dla satelitów bliskich planety oznacza to rzeczywiście orbitę okołorównikową.