Aby naelektryzować kawałek bursztynu, należy go potrzeć tkaniną wełnianą lub futrem. Całkowicie się zgadzam, że w wielu podręcznikach proces ten jest traktowany bardzo powierzchownie. A oto, jak go sobie wyobrażam.

Elektryzowanie przez kontakt dwóch dielektryków zachodzi dzięki temu, że elektrony w jednym z nich mają nieco inną energię niż w drugim. Z tego powodu przy zetknięciu część elektronów przechodzi do materiału, w którym ich energia była niższa. Odbywa się to lokalnie – jedynie w miejscu zetknięcia, bo materiały są nieprzewodzące. Żeby to sobie wyobrazić warto zauważyć, że w skali atomowej każda ze stykających się powierzchni przypomina górzysty krajobraz. Pocieranie powiększa liczbę miejsc, które się zetknęły, a więc zwiększa przepływ ładunku. Elektrony nie wracają przy zetknięciu na swoje poprzednie miejsca, bo ich energia musiałaby się przy tym zwiększyć.

W kontekście procesu elektryzowania nasuwa się pytanie, z jakiego rzędu napięciami możemy mieć do czynienia. Energie elektronów zewnętrznych powłok (a więc tych, które najłatwiej mogą się przemieścić) są rzędu elektronowolta, a więc moglibyśmy spodziewać się różnic potencjału co najwyżej rzędu wolta. Tymczasem w doświadczeniach elektrostatycznych mamy z reguły do czynienia z napięciami wielu tysięcy woltów. Wzrost napięcia następuje w momencie oddalania się naładowanych powierzchni od siebie. Maleje wtedy pojemność kondensatora utworzonego przez przeciwnie naładowane warstwy, co przy niezmienionym ładunku daje wzrost napięcia tyle razy, ile razy zmniejszy się pojemność. Powstałe tak wysokie napięcia objawiają się wyładowaniami, które możemy usłyszeć w postaci trzasków, a w ciemności zobaczyć w postaci iskierek. W trakcie tych wyładowań część elektronów wraca do materiału, z którego wyszła.