Ile wynosi przyspieszenie ziemskie na dużych głębokościach?

Pytanie

Pyta Janusz

Od dłuższego czasu bezskutecznie szukam danych pomiarowych ziemskiego przyspieszenia grawitacyjnego, mierzonego na dużych głębokościach pod powierzchnią. Kopalnie w RPA 4km, odwierty geologiczne nawet 12km, głębie oceaniczne. Chodzi mi o zestawienie danych z powierzchni i z dużej głębokości w tym samym miejscu. Jeżeli Uniwersytet Warszawski nie ma takich danych, to może dostanę wskazówkę gdzie ich szukać.

Odpowiedź

Odpowiada Leszek Czechowski

Mogą być problemy z takimi danymi. Są one robione często dla celów lokalnych (w kopalni). Czasami są też tajemnicą firmy prowadzącej kopalnię. Dane o polu grawitacyjnym wciąż także mają pewną wartość dla celów militarnych (tor rakiet balistycznych jest określony przez pola grawitacyjne). Obecnie dane o polu grawitacyjnym (w dużej skali) pochodzą głównie z danych satelitarnych i te są dostępne przez Internet jako modele pola grawitacyjnego. Łatwo dostępne są dane uzyskane dzięki badaniom cywilnych amerykańskim funduszy rządowych (np. z USGS, NASA). Dane oparte o pomiary naziemne lub podziemne maja znaczenie głównie lokalne (np. dla danej kopalni) i stąd rzadziej są publikowane.  W Instytucie Geofizyki UW takich badań nie prowadzimy. Na ogół pole pod powierzchnią Ziemi lub wody można policzyć z dużą wiarygodnością, wykorzystując dane satelitarne lub naziemne (jeśli znamy strukturę skorupy Ziemi). Przykładem badań pola pod wodą jest opisany w takiej pracy.