Jak działa radio?

Pytanie

Pyta Tomasz

Jak muzyka i słowa są przenoszona przez fale elektromagnetyczne?

Odpowiedź

Odpowiada prof. Piotr Sułkowski

Pytanie „Jak muzyka i słowa są przenoszona przez fale elektromagnetyczne?” można przetłumaczyć na bardziej zwięzłe „Jak działa radio?”. Podstawą działania nadajnika radiowego są dwa elementy: generator i modulator. Generator wytwarza tzw. falę nośną — falę o częstości radiowej o regularnym (np. sinusoidalnym) przebiegu. Natomiast modulator modyfikuje tę falę (nośną) zgodnie z przekazanym do niego sygnałem modulującym (sygnał fonicznym), reprezentującym interesujący nas dźwięk. Sygnał foniczny powstaje wcześniej np. w mikrofonie, który przetwarza fale dźwiękowe na sygnał elektryczny (zmienny prąd elektryczny) — wykorzystując drgania membrany umieszczonej w takim mikrofonie (i drgającej pod wpływem docierających do mikrofonu fal dźwiękowych) do wytworzenia prądu o określonej częstości (odpowiadającej częstości fal dźwiękowych).

Sygnał modulujący może modyfikować falę nośną na różne sposoby, np. wprowadzając zmiany jej częstotliwości (mamy wtedy do czynienia z modulacją częstotliwości, ang. „frequency modulation” — fale tak zmodulowane oznaczane są jako FM), lub amplitudy (wtedy mamy do czynienia z modulacją amplitudy, ang. „amplitude modulation” — fale tak zmodulowane oznacza się jako AM).

Tak zmodulowane fale są emitowane przez nadajnik i odbierane przez odbiornik radiowy, w którym odbywa się odwrotny proces: modulacje odbieranej fali przekształcane są na sygnał elektryczny, który powoduje drgania membrany w głośniku, które z kolei powodują drgania powietrza i wytworzenie fali akustycznej, która docierając do naszego ucha świadczy o tym, że radio gra.