Neutron składa się dwóch kwarków $d$ i jednego kwarku $u$. Proton składa się z dwóch kwarków $u$ i jednego kwarku $d$. Rozważmy rozpad beta neutronu, w wyniku którego powstają proton, elektron i antyneutrino elektronowe
$n \to p + e^- + \bar\nu_e$.
Na poziomie kwarkowym wywoływany on jest przez następującą reakcję:
$d \to u + e^- + \bar\nu_e$.
Można to rozumieć w ten sposób, że niestabilny kwark $d$ ulega rozpadowi i wytwarza samoistnie kwark $u$, elektron, oraz antyneutrino elektronowe. Cząstki będące produktami tego rozpadu nie są składnikami kwarku $d$, one ulegają wytworzeniu w tej reakcji.
W samej reakcji pośredniczy ciężka cząstka wirtualna – naładowany bozon $W$, około 80 razy cięższy od neutronu. Naiwnie można to sobie wyobrażać w ten sposób, że najpierw kwark $d$ rozpada się na kwark $u$ oraz wirtualny bozon $W$, a następnie wirtualny bozon $W$ rozpada się na elektron i antyneutrino elektronowe.
Neutron jest cięższy od protonu i dlatego właśnie to swobodny neutron ulega rozpadowi, a swobodny proton jest stabilny. Natomiast wewnątrz jąder atomowych należy dodatkowo uwzględnić energie wiązań jądrowych, i dlatego obserwujemy również takie rozpady beta, w których proton zamienia się na neutron, pozyton oraz neutrino elektronowe.
Mówiąc o rozpadach beta przyjmujemy, że elektrony i pozytony są w nich wytwarzane, i na ogół emitowane z próbki. Natomiast w procesie „wychwytu elektronu” (odwrotnego rozpadu beta) mamy do czynienia z reakcją
$p + e^- \to n + \nu_e$
zachodzącą wewnątrz jądra, również za pośrednictwem wirtualnych bozonów $W$. Wtedy właśnie możemy mówić o przechwytywaniu elektronów atomu przez jądro. Przykładowa taka reakcja to:
${}^{26}_{13}Al + e^- \to {}^{26}_{12}Mg + \nu_e$.