Jak samemu zmierzyć promień Ziemi?

Pytanie

Pyta Wojciech

Czy znają Państwo doświadczenia, pomiary nad jeziorem, wskazujące wypukłość wody, ewentualnie pomiary promienia Ziemi? Próbuje dokopać się do jakichś badań ale jedyne co wyskakuje to http://www.pl.euhou.net/index.php/wiczenia-mainmenu-13/planeta-ziemia-mainmenu-140/173-jak-wypoczywajc-nad-jeziorem-zmierzy-promie-ziemi

Odpowiedź

Odpowiada Leszek Czechowski

Pomiar promienia Ziemi na wakacyjnym obozie harcerskim lub żeglarskim na pewno jest bardzo wartościowym i atrakcyjnym ćwiczeniem z matematyki, fizyki, geodezji, współpracy z grupą itp. Aby jednak nie rozczarować się ewentualnym „nieprawidłowym” wynikiem warto omówić różne możliwe przyczyny dużego błędu (a może być on znaczny).

Warunki konieczne do doświadczenia:

  1. Brak fal (czyli i wiatru). Najlepsza jest żeglarska ”flauta”, dosyć często spotykana wieczorem na Mazurach. Jednak jedna motorówka może rozbujać jezioro, tak że pomiar nie wyjdzie.
  2. Jezioro powinno być w miarę duże i najlepiej nie przepływowe. Pamiętajmy, że poziom wody przy wpływie będzie trochę wyższy a przy wypływie będzie trochę niższy. Można też wybrać część oddaloną od ujścia i wypływu rzeki. Nawet na uczęszczanym szlaku Wielkich Jezior Mazurskich znajdziemy niejedno dobre miejsce, np. wschodnia cześć jeziora Roś.
  3. W teoretycznym opisie idei pomiaru zaniedbano refrakcję światła. Jest więc okazja na dodatkową lekcję fizyki o tym zjawisku ważnym dla nawigacji i dla geodezji (załączam link geodezyjny).
  4. Dyskusja błędów. Doświadczenie daje okazję do dyskusji o błędach pomiarów i sposobach ich zmniejszenia.

Załączam też odnośniki do opisu doświadczenia i rezultatów po angielsku.

Pozdrawiam i życzę sukcesu w wakacyjnych pomiarach.

http://www.wired.com/2011/06/how-to-estimate-the-radius-of-the-earth-with-a-lake/

http://gik.wilsig.tu.koszalin.pl/kdeska/wybrane_wyklady/GPSz2%20Wyklad%205-8%20Blad%20m.%20zera%20refrakcja%20niwelacja%20tygonometryczna.pdf