By zrozumieć, jak zachowują się fotony, trzeba na początek porzucić wyobrażenia o tym, że są to małe kulki (z czego zrobione?) pędzące z prędkością światła w próżni. Obraz, w którym wyobrażamy sobie coś na kształt pocisków z karabinu czy kul bilardowych szybko prowadzi na manowce.

Owszem, fotony mają (niosą) energię ale, inaczej niż w przypadku kul bilardowych, energia owa jest proporcjonalna do ich częstości, a więc barwy światła (jeśli mówimy o obszarze widzialnym). Foton może tę energię przekazywać do otoczenia (w ten sposób np. światło ogrzewa naszą skórę, kiedy wystawiamy twarz na słońce), ale pozostaje ona stała, kiedy światło rozchodzi się w przezroczystych ośrodkach o różnych współczynnikach załamania – wszak barwa światła nie zmienia się, kiedy wiązka lasera wchodzi do szkła.

Gdyby w Pańskim pytaniu zamienić „energię” na „pęd”, otwiera ono drogę do wielu ciekawych rozważań. Fotony niosą również pęd, przy czym znów nie należy dać ponieść się skojarzeniom z pędem kuli bilardowej równym m*v (w końcu foton ma masę zerową!). Ten pęd (odwrotnie proporcjonalny do długości fali) jest jednak jak najbardziej „realny” i może być przekazywany do otoczenia, np. kiedy foton zmienia kierunek przy odbiciu czy załamaniu – na takim przekazie pędu opierają się pomysły wykorzystania ciśnienia światła do napędu sond kosmicznych przy pomocy odbijającego „żagla”. Podobnie fotony załamujące się w szklanej płytce wymieniają z nią część pędu, kiedy zmienia się ich kierunek i/lub długość fali (w ośrodku o innym współczynniku załamania). Pęd fotonów jest bardzo mały, dlatego nie da się zmierzyć (łatwo) jakiej prędkości nabiera pryzmat podczas ugięcia wiązki światła.

Ładnym przykładem oddziaływania, w którym foton przekazuje pęd i energię (do elektronu, a więc obiektu z masą) jest efekt Comptona.

Anegdota głosi, że jeden z wybitnych fizyków miał stwierdzić, iż należy wydawać specjalne dokumenty upoważniające do mówienia o fotonach, gdyż większość osób ma zupełnie błędne wyobrażenia o ich naturze.