Kolaps funkcji falowej, świadomość i akt obserwacji

Pytanie

Pyta Wojciech

Czy do kolapsu, czyli zmaterializowania się stanu kwantowego, potrzebny jest świadomy akt obserwacji? Czy to zależy od interpretacji mechaniki kwantowej?

Odpowiedź

Odpowiada Mikołaj Misiak

Trzy najpopularniejsze interpretacje mechaniki kwantowej to interpretacja kopenhaska, interpretacja wielu światów oraz interpretacja Bohma. Tylko w interpretacji kopenhaskiej pojawia się pojęcie kolapsu funkcji falowej w wyniku pomiaru stanu układu kwantowego przez przyrząd makroskopowy. Ten przyrząd może być całkowicie automatyczny, tj. pomiar może dokonać się bez udziału świadomego obserwatora.

Rozgraniczenie między układem kwantowym a przyrządem pomiarowym ma charakter umowny. Również obiekty makroskopowe mamy prawo opisywać kwantowo, przy pomocy funkcji falowych. Zjawisko dekoherencji sprawia jednak, że opis kwantowy obiektów makroskopowych w niezerowej temperaturze jest praktycznie równoważny klasycznemu opisowi probabilistycznemu, czyli takiemu, jaki stosujemy aby przewidzieć prawdopodobieństwa rzutu monetą lub kostką.