Naelektryzowana linijka odpycha szpilkę?

Pytanie

Pyta Ala

mam zrobic doswiadczenie do szklanego pojemnika nalac wode i na powieszchni wody połozyc szpilke przyłozyc do szpilki naelektryzowana linijke i powiedziec dlaczego to się odpycha a nie przyciaga.

Odpowiedź

Odpowiada Jan Gaj

Ciekawe, że rzeczywiście naelektryzowana linijka odpycha położoną na wodzie szpilkę. Można to wytłumaczyć pamiętając, że przyciąga ładunki przeciwnego znaku, które gromadzą się na powierzchni wody. Linijka i woda tworzą w ten sposób rodzaj kondensatora. Okładki kondensatora są przeciwnie naładowane wiec się przyciągają, dążąc do zmniejszenia odległości między sobą. Odpłynięcie szpilki z miejsca, nad którym znajduje się linijka, zmniejsza odległość między tymi ładunkami (szpilka ugina powierzchnię wody obniżając ją wokół siebie), a więc przyciąganie ładunków sprzyja odpłynięciu szpilki, czyli mamy do czynienia z efektywnym odpychaniem między szpilką a linijką. Tak samo przebiega doświadczenie, gdy zamiast szpilki położymy na wodzie na przykład żyletkę (kto dziś jeszcze wie, co to jest żyletka?). Jeżeli jednak szpilkę zastąpić kawałeczkiem folii aluminiowej z podgiętym w górę rogiem, na tym rogu będzie się gromadził ładunek przeciwny do ładunku linijki i linijka będzie ten kawałek folii przyciągała.