O świeceniu, ogrzewaniu, i konwekcji

Pytanie

Pyta Ola

1. Czy ciała o bardzo wysokich temperaturach (np. Słońce – temperatura powierzchni 6000ºK ) świecą, ponieważ wysyłają energię wewnętrzną drogą konwekcji ?

2. Czy kaloryfery ogrzewające pomieszczenia w naszych domach wykorzystują głównie zjawisko konwekcji i w mniejszym stopniu promieniowania ?

3. W ciałach stałych przekazywanie energii następuje od ciał o wyższej temperaturze do ciał o temperaturze niższej i nazywane jest konwekcją ?

Odpowiedź

Odpowiada dr Marcin Badziak

1. Konwekcja to proces przekazywania ciepła związany z makroskopowym ruchem materii, więc nie ma nic wspólnego ze świeceniem. świecenie dowolnych ciał związane z promieniowaniem, czyli innymi słowy emitowaniem fotonów. Natomiast, żeby ciało świeciło światłem widzialnym temperatura musi być odpowiednio wysoka, rzędu kilku tysięcy kelwinów; ściśle rzecz biorąc, dla dowolnej temperatury ciało świeci światłem widzialnym, ale dla niskich temperatur (jak też bardzo wysokich) natężenie światła widzialnego jest zbyt małe, by mogło je zaobserwować ludzkie oko.

2. Kaloryfery ogrzewają pomieszczenia przede wszystkim dzięki zjawisku konwekcji, a w dużo mniejszym stopniu poprzez promieniowanie. Jako ciekawostka warto dodać, że najefektywniejsze ogrzewanie poprzez promieniowanie byłoby gdyby kaloryfery były pomalowane na czarno (chociaż nawet w tym przypadku konwekcja byłaby istotniejszym mechanizmem ogrzewającym), ale nie robi się tego zwykle ze względów estetycznych.

3. Przekazywanie energii w ciałach stałych (jak też w gazach, cieczach itp.) na poziomie mikroskopowym polega na przekazywaniu energii kinetycznej (związanej z ruchem cząstek) przez cząstki szybsze (których jest więcej w ciałach cieplejszych) cząstkom wolniejszym w wyniku zderzeń między nimi. Konwekcja to proces makroskopowy związany z przemieszczaniem cząstek, a nie z ich zderzeniami.