Zacznijmy od przypomnienia, że napięciem powierzchniowym rozumianym jako wielkość fizyczna nazywamy siłę przypadającą na jednostkę długości obwodu powierzchni międzyfazowej. W najprostszym przypadku mówiąc po prostu „napięcie powierzchniowe cieczy” mamy na myśli napięcie powierzchniowe na granicy ciecz – powietrze. Równoważnie możemy określać napięcie powierzchniowe jako pracę utworzenia jednostkowej powierzchni cieczy lub ciśnienie wytwarzane po wklęsłej stronie powierzchni o jednostkowej krzywiźnie.

Pomiar napięcia powierzchniowego sprowadza się więc do pomiaru siły, pracy, lub ciśnienia. Do tego celu służą m. in. metody: – kapilarna sprowadzająca się do pomiaru zmiany poziomu cieczy w kapilarze (wąskiej rurce) w odniesieniu do poziomu cieczy w szerokim naczyniu – maksymalnego ciśnienia potrzebnego do wypchnięcia pęcherzyka lub kropli z zakończenia kapilarnego – odrywania pierścienia, polegająca na pomiarze siły potrzebnej do oderwania pierścienia lub ramki od powierzchni cieczy – odrywającej się kropli, polegająca na pomiarze ciężaru kropli odrywającej się od rurki o znanej średnicy – wiszącej kropli i leżącej kropli, w których mierzy się deformację kropel pod wpływem sił grawitacyjnych.

Można na ten temat przeczytać więcej w Encyklopedii Fizyki PWN (1973) lub w Wikipedii (po polsku pod adresem http://pl.wikipedia.org/wiki/Napi%C4%99cie_powierzchniowe).