W którą stronę kręcą się felgi w samochodzie?

Pytanie

Pyta kacper

Czemu felga w samochodzie przy starcie najpierw kręci się do przodu, później do tyłu, a potem znowu do przodu?

Odpowiedź

Odpowiada prof. Piotr Sułkowski

Felgi w samochodzie (jadącym do przodu) kręcą się oczywiście w jedną i tę samą stronę. Wrażenie, że zmieniają one kierunek obrotu, jest złudzeniem optycznym. Nasze oczy i układ nerwowy są w stanie rejestrować i przetwarzać skończoną liczbę sygnałów w jednostce czasu. Z tego też powodu ruch na oglądanych przez nas filmach sprawie wrażenie ciągłego, choć w rzeczywistości projekcja filmu to po prostu seria zmieniających się w krótkich odstępach czasu obrazów – standardowo składająca się 3o klatek na sekundę. W przypadku kręcącego się koła znaczenie ma zatem zmiana jego położenia w na tyle krótkim odstępie czasu, który jest w stanie zarejestrować nasz układ nerwowy. Istotne jest też to, iż wykonując albo cały obrót, albo też jakąś jego część, koło wygląda tak samo jak w chwili początkowej – np. koło rowerowe z 36 szprychami wygląda tak samo po obrocie o kąt będący wielokrotnością 10 stopni. Jeśli zatem w najkrótszym odstępie czasu, jaki jesteśmy w stanie zarejestrować, koło dokonuje obrotu po którym wygląda tak samo jak w chwili początkowej, to sprawia ono wrażenie, jakby w ogóle się nie kręciło. Jeśli w takim samym czasie koło przekręci się o nieco większy kąt, to będzie sprawiać wrażenie obracania się do przodu – a jeśli o kąt nieco mniejszy, to zinterpretujemy to jako obrót w przeciwną stronę. Jeśli pojazd przyspiesza, to prędkość kątowa koła zmienia się, i w zależności od niej koła będą sprawiać wrażenie kręcenia się do przodu, do tyłu, lub – dla szczególnych wartości tej prędkości – stania w miejscu.