Wartość stałej grawitacyjnej

Pytanie

Pyta Wiktor

Dlaczego stała grawitacyjna wynosi $6,674 *10^{-11} N m^2/kg^2$?

Odpowiedź

Odpowiada prof. Piotr Sułkowski

Wartość stałej grawitacyjnej znamy tylko z pomiarów — nie znamy teorii, która pozwoliłaby tę wartość wyliczyć z jakichś „pierwszych zasad”. Jest to typowa sytuacja w fizyce i dotyczy także innych stałych (np. prędkości światła, stałej Plancka, etc.) — ich wartości wyznaczane są eksperymentalnie, często na bardzo różne, nie związane z sobą sposoby, które tym niemniej prowadzą do zgodnych wyników. Natomiast generalnie nie jesteśmy w stanie wartości takich stałych przewidzieć teoretycznie.

Tym niemniej, odnosząc się do słowa „dlaczego” od którego zaczyna się zadane pytanie, niekiedy przywołuje się argument nazywany zasadą antropiczną. Zgodnie z taką „zasadą”, wartości fundamentalnych stałych fizycznych miałyby przybierać wartości takie jakie przybierają, gdyż tylko dzięki temu możliwe jest powstanie życia, czy też człowieka jako istotny myślącej mogącej takie pytania zadawać. Rzeczywiście, wiele wskazuje na to, że gdyby wartości stałych fizycznych było nawet minimalnie inne, to życie (przynajmniej na naszej planecie) nie mogłoby powstać, przynajmniej w takiej formie w jakiej je znamy. Tym niemniej trudno uznać zasadę antropiczną za niepodważalny argument w dyskusji na ten temat, i tak czy inaczej „zasada” ta nie pozwala na przewidzenie wartości stałych fizycznych (a jedynie na stwierdzenie, że muszą być one takie, jakie są…).