Zobaczyć koniec Wszechświata?

Pytanie

Pyta Michał

W pobliżu czarnej dziury, blisko horyzontu zdarzeń czas podobno płynie wolniej. Dla obiektu poruszającego się blisko horyzontu zdarzeń czas zewnętrzny (np. dla Ziemi) będzie upływał bardzo szybko. Jeśli taki obiekt będzie poruszał się dostatecznie długo dookoła czarnej dziury to czy można powiedzieć, że obiekt „zobaczy” koniec Wszechświata? Ciężko to sobie wyobrazić i trudno zrozumieć, że czas może płynąć inaczej dla dwóch obiektów, tylko dlatego, że jeden z nich znajduje się blisko obiektu o olbrzymiej grawitacji.

Odpowiedź

Odpowiada Andrzej Okołów

Stwierdzenie mówiące, że „blisko horyzontu zdarzeń czas płynie wolniej” to pewien skrót myślowy, który niewłaściwie zrozumiany może stać się źródłem nieporozumień — więcej na ten temat można przeczytać tutaj.

Odnośnie „końca Wszechświata”, to dobrze byłoby oczywiście uściślić, co miałoby to pojęcie oznaczać. Skoro jednak Wszechświat z definicji obejmuje całość obserwowalnych zjawisk, to jego koniec musiałby oznaczać jakiś koniec wszystkich zjawisk fizycznych niezależnie od tego czy są związane z obiektem okrążającym czarną dziurę, czy jakimkolwiek innym. I dlatego też wydaje się, że obiekt okrążający czarną dziurę nie jest bardziej niż inne obiekty predysponowany do „zobaczenia” owego końca Wszechświata.