Kosmos | Kategorie | Zapytaj Fizyka

16 listopada 2024
Jak powstają gwiazdy masywniejsze od Słońca?

Czytałem, że masa zapłonu gwiazdy wynosi około 0,8 masy Słońca. Po zapłonie gwiazda wytwarza wiatr gwiazdowy, który potrafi rozpraszać atmosferę złożoną z pierwiastków cięższych od wodoru. Moje pytanie brzmi: jak powstają większe gwiazdy i czy wiatr gwiazdowy będzie zapobiegał dalszej koncentracji i wzrostowi masy gwiazdy?…
- Fizyka atomowa i jądrowa
- Materia
13 października 2024
Dlaczego ciała niebieskie są kulami?

Czy wiemy dlaczego ciała niebieskie są najczęściej kulami? Czy jest jakaś teoria lub być może wzór, który ten fakt opisuje?…
- Grawitacja
- Materia
2 października 2024
Czy gwiazdozbiory zmieniają swoje kształty?

Ziemia, Słońce oraz galaktyki poruszają się z dużymi szybkościami. Dlaczego więc układ gwiazdozbiorów widzimy zawsze taki sam?…
- Układ słoneczny
- Ziemia
27 sierpnia 2024
Dlaczego koronalny wyrzut masy nie kończy się powrotem materii na Słońce?

Dlaczego koronalny wyrzut masy nie kończy się powrotem materii na Słońce? Czy ma taką energię, żeby opuścić jego pole grawitacyjne?…
- Grawitacja
- Układ słoneczny
3 lipca 2024
Czy orbity planet są stabilne?

Dlaczego orbity planet krążących w jednym układzie zachowują równowagę między sobą, a planety nie zbliżają się coraz bliżej Słońca? Czy jest jakaś siła która równoważy grawitację?…
4 czerwca 2024
Jak się przemieszcza pręt o długości roku świetlnego?

Pręt stalowy o masie $m$ i długości 1 roku świetlnego został pchnięty z jednego końca siłą $F$. W jakim czasie cały pręt przesunie się o 1 metr?…
- Materia
- Teoria względności
20 maja 2024
Czy jesteśmy dziećmi gwiazd?

W filmie popularno-naukowym jeden z prowadzących stwierdził, iż synteza ciężkich pierwiastków, np. żelaza, ma miejsce między innymi w „eksplozjach” gwiazd pod koniec etapu ich życia, tzw. supernowych. Zakładając, że prowadzący nie wprowadził widza w błąd, czy można przyjąć, iż atomy żelaza lub inne pierwiastki wchodzące w skład tysięcy związków chemicznych…
- Fizyka atomowa i jądrowa
- Materia
21 kwietnia 2024
Z jaką wydajnością powstają w próżni cząstki wirtualne?

Czytałem, że w próżni w każdej chwili powstają (i prawie natychmiast znikają) cząstki wirtualne (i to w dużej liczbie) i że jest to proces zachodzący spontanicznie, jako tzw. fluktuacje kwantowe? A czy znana jest (chociażby w przybliżeniu) przeciętna „wydajność” tego procesu, rozumiana jako liczba cząstek na jednostkę objętości i czasu…
- Cząstki elementarne
- Mechanika kwantowa
18 kwietnia 2024
Czy obroty Ziemi wokół Słońca oraz wokół własnej osi są z sobą powiązane?

Czy prędkość orbitalna Ziemi wokół Słońca ma jakikolwiek wpływ na prędkość obrotową Ziemi (wokół własnej osi), i na odwrót ? Czy prędkość obrotowa jakkolwiek wpływa na prędkość orbitalną?…
13 kwietnia 2024
Jak dokładnie wygląda ruch Ziemi w kosmosie?

Ziemia porusza się wokół Słońca, Słońce porusza się wokół centrum Drogi Mlecznej (w efekcie czego ruch wszystkich planet zaczyna przypominać tak jakby warkocz, wizualizacje są dostępne w internecie), Droga Mleczna porusza się w kierunku Andromedy, lokalna gromada galaktyk porusza się względem innych gromad galaktyk... Jak wyglądałby ruch Ziemi w przestrzeni…
- Grawitacja
- Układ słoneczny
27 marca 2024
Czy we Wszechświecie istnieje absolutna próżnia?

Czy we Wszechświecie istnieje absolutna próżnia?…
- Materia
3 marca 2024
Co oznacza „zapalenie się wodoru w gwiazdach”?

Co w języku astrofizyków oznacza „zapalenie się wodoru w gwiazdach”? Ewentualnie pytanie brzmi: czy może dojść do fuzji, ale fotony nie będą jej produktem, więc nie nastąpi „spalanie wodoru”? Genezą pytania jest fragment z szanowanego, polskiego pisma astronomicznego, w którym, w kontekście „brązowych karłów” pada zdanie: „Ich masa – co…
- Fizyka atomowa i jądrowa
- Materia
15 lutego 2024
Dlaczego galaktyki się zderzają w rozszerzającym się Wszechświecie?

Rozszerzanie się Wszechświata obrazuje się dmuchanym balonikiem z kropkami. Skąd w takim razie zderzenia galaktyk?…
- Grawitacja
- Teoria względności
9 lutego 2024
Czy teoria względności tłumaczy oscylacje gwiazd i ruch układów podwójnych gwiazd?

Czy ogólna teoria względności tłumaczy oscylacje gwiazd i ruch układów podwójnych gwiazd? Czy może do wytłumaczenia ruchu w tych układach wystarczy odnieść się do grawitacji Newtona?…
- Grawitacja
- Teoria względności
4 lutego 2024
Czy przy obliczeniach krzywej rotacji galaktyk uwzględniano efekty relatywistyczne?

Czy przy obliczeniach krzywej rotacji galaktyk uwzględniano efekty relatywistyczne?…
- Grawitacja
- Teoria względności
19 stycznia 2024
Czym jest tensor energii-pędu?

Czym jest tensor energii-pędu? Czy dotyczy on przestrzeni rozwiązań Alberta Einsteina? Wiem, że jest on używany do opisywania modeli FLRW i LTB.
10 stycznia 2024
Jak się zmienia prędkość sondy Voyager 2?

Voyager 2 został wystrzelony w 1977 roku i od tego czasu nieprzerwanie działa na niego przyciąganie grawitacyjne. Czy wobec tego jego prędkość maleje, a jeśli nie to dlaczego?…
- Grawitacja
- Układ słoneczny
4 stycznia 2024
Dlaczego nocą niebo jest ciemne?

Dlaczego, skoro gwiazd jest tak wiele i prędkość światła jest stała, niebo nocą jest ciemne?…
20 grudnia 2023
Jaka jest średnia odległość między gwiazdami w naszej galaktyce?

Jaka jest średnia odległość między gwiazdami w naszej galaktyce? Najbliższą nam gwiazdą (nie licząc Słońca) jest Proxima Centauri, oddalona od nas 4 lata świetlne. Hiady z kolei to ok. 300 gwiazdach rozmieszczonych na przestrzeni 80 lat świetlnych. Jak gęsto muszą być rozmieszczone gwiazdy w reszcie galaktyki, żeby potocznie mówiąc ,„mieścić”…
8 grudnia 2023
Czy zmiany masy Ziemi wpływają na jej orbitę?

Dlaczego Ziemia nie spada na Słońce? Pył kosmiczny znajdujący się w układzie słonecznym i spadający na naszą planetę (ponoć 3,5 mln ton rocznie), jak również meteoryty zwiększają masę Ziemi. Sądzę, że sprawiają też opór w jej wędrówce wokół naszej gwiazdy. Czy w długim okresie czasu, rzędu milionów lat, nie powodują…
- Układ słoneczny
- Ziemia
28 listopada 2023
Czym jest horyzont zdarzeń?

Co to jest horyzont zdarzeń i jak to potocznie wytłumaczyć?…
- Grawitacja
- Teoria względności
17 listopada 2023
Dlaczego w sierpniu jest największe nasilenie „spadających gwiazd”?

Dlaczego najczęściej w sierpniu jest największe nasilenie „spadających gwiazd”?…
- Układ słoneczny
- Zjawiska przyrodnicze
14 listopada 2023
Czy Słońce zbliża się do centrum naszej galaktyki?

Czy Słońce zbliża się do centrum naszej galaktyki? Jeśli tak, to z jaką prędkością?…
- Układ słoneczny
9 listopada 2023
Jak działa teleskop zwierciadlany?

Wiem na jakiej zasadzie działa teleskop zwierciadlany szeroko stosowany w astronomii, jednak nie pojmuję co ze światłem przechodzącym w punkcie połączenia wszystkich promieni walca teleskopu skoro w pewnym punkcie na linii wytworzonej przez punkty wspólne wszystkich promieni umieszczone jest zwierciadło pod kątem 45 stopni. Czy w przypadku dokonywania obserwacji za…
- Światło
19 października 2023
Jak określa się kierunki w kosmosie?

Czy w kosmosie istnieje określenie kierunku północy, południa, wschodu i zachodu? Skoro wszystko się kręci, to jak określić kierunek, w którym porusza się dany obiekt?…
- Ziemia
16 października 2023
Czy można przewidzieć, gdzie w tym momencie znajdują się pewne obiekty w kosmosie?

Patrząc w kosmos widzimy obiekty odległe o np. dwa miliony lat. Czy możemy obliczyć gdzie aktualnie znajdują się te obiekty?…
- Układ słoneczny
18 lipca 2023
Co dzieje się z energią fotonu w rozszerzającym się Wszechświecie?

Foton podróżując z odległych rejonów Wszechświata zwiększa swoją długość fali na skutek rozszerzania się samej przestrzeni (przesunięcie ku czerwieni). Jak rozumiem, oznacza to zmniejszenie z czasem i odległością jego energii. Gdzie podziewa się zatem energia, którą traci ten foton?…
- Cząstki elementarne
- Grawitacja
8 czerwca 2023
Co się dzieje z gwiazdami o masach rzędu 10-20 mas naszego Słońca kiedy kończy się ich nuklearne paliwo?

Co się dzieje z gwiazdami o masach rzędu 10-20 mas naszego Słońca kiedy kończy się ich nuklearne paliwo? Wszędzie, zarówno w polskim jak i angielskim internecie, można przeczytać, że jeżeli początkowa masa gwiazdy wynosi 8-10 mas naszego Słońca, to po jej śmierci w supernowej pozostanie gwiazda neutronowa o masie od…
14 kwietnia 2023
Ile wynosi gęstość energii promieniowania elektromagnetycznego we Wszechświecie?

Jaka jest średnia gęstość energii, jaką posiadają wszystkie fotony w danej chwili w danym punkcie w próżni?…
22 lutego 2023
Co świadczy o tym, że czarna dziura się obraca?

Wielokrotnie słyszałem o obliczeniach wykonanych dla obracających i nieobracających się czarnych dziur. Ale skąd wiadomo, czy czarna dziura się obraca? I co tak naprawdę obraca się w czarnej dziurze? Horyzont zdarzeń? Osobliwość wewnątrz? Nie pytam o dysk akrecyjny, bo on się obraca zawsze. Co na zewnątrz horyzontu zdarzeń pokazuje nam,…
- Grawitacja
- Teoria względności
19 października 2022
Co to jest czarna dziura Kerra?

Co to jest czarna dziura Kerra? Czy takie obiekty istnieją w kosmosie, czy jest to tylko model matematyczny?…
- Grawitacja
- Teoria względności
17 września 2022
Dlaczego mikrofalowe promieniowanie tła wciąż jest obecne we Wszechświecie?

Dlaczego mikrofalowe promieniowanie tła wciąż jest obecne w przestrzeni i to od momentu powstania Wszechświata? Czy do tej pory promieniowanie takie nie powinno zostać pochłonięte przez planety, asteroidy, komety i czarne dziury?…
25 sierpnia 2022
Jaka jest prędkość rozchodzenia się pola grawitacyjnego?

Jaka jest prędkość rozchodzenia się pola grawitacyjnego? Nie może być chyba większa od prędkości światła.
- Grawitacja
- Teoria względności
8 czerwca 2022
Od czego zależy dokładność pomiarów w LIGO?

Pytanie dotyczy pomiaru fal grawitacyjnych w interferometrze LIGO. Z jaką dokładnością znana jest długość fali lasera użytego w doświadczeniu? Czy to, z jaką dokładnością znamy długość fali światła, ogranicza dokładność pomiaru skrócenia/wydłużenia jednego z ramion interferometru?…
4 lutego 2022
W jaki sposób odbywa się detekcja fal grawitacyjnych?

Mam pytanie odnośnie detekcji fal grawitacyjnych. Jeśli dobrze rozumiem, wykrywa się je za pomocą super dokładnego urządzenia mierzącego zmianę jego długości przez pomiar czasu przelotu światła. Jeśli nastąpi zniekształcenie przestrzeni, to rozumiem, że linia prosta łącząca nadajnik – lustro – odbiornik światła, staje się krzywą (w „starej” przestrzeni). Jednak światło…
19 stycznia 2022
Czy liczba protonów i elektronów we Wszechświecie jest równa?

Czy liczba protonów i elektronów we Wszechświecie jest równa?…
- Cząstki elementarne
- Elektryczność i magnetyzm
11 października 2021
Czy przekroczenie horyzontu zdarzeń supermasywnej czarnej dziury byłoby w jakikolwiek sposób zauważalne?

W większości popularnonaukowych wykładów podawana jest informacja, że przekroczenie horyzontu zdarzeń supermasywnej czarnej dziury byłoby niezauważalne, w odróżnieniu od horyzontu zdarzeń czarnych dziur o masach gwiazdowych. Natomiast wydaje się, że przekroczenie jakiegokolwiek horyzontu zdarzeń wyglądałoby jak zanurzanie się w czarnej nieprzejrzystej toni. Dodatkowo musiałby temu towarzyszyć „dziwne efekty” wynikające z…
- Grawitacja
- Teoria względności
10 maja 2021
Czy czarna dziura ma moment pędu?

Skoro cała masa czarnej dziury skupiona jest w punkcie osobliwości, to czy czarna dziura ma moment pędu?…
- Grawitacja
- Teoria względności
25 kwietnia 2021
Czy można powrócić spoza horyzontu zdarzeń czarnej dziury?

Moje pytanie dotyczy horyzontu supermasywnej czarnej dziury. W książce „Potęga i Piękno – ekstremalne zjawiska w kosmosie” Bryana Gaenslera opisane są przyspieszenia jakie występują na powierzchni różnych ciał niebieskich. Wg autora na powierzchni gwiazdy neutronowej sięgają kilku milionów km/h/s, natomiast w bezpośrednim sąsiedztwie horyzontu zdarzeń supermasywnej czarnej dziury wynosi „jedynie”…
- Światło
- Teoria względności
26 lutego 2021
Czy istnieje coś takiego jak jednostka czasoprzestrzeni?

1. Jak wiadomo, jednostką czasu jest sekunda, a jednostką przestrzeni metr. Czy zatem istnieje coś takiego jak jednostka czasoprzestrzeni? Jeśli tak, to jak ona jest wyrażona? 2. Nie licząc czarnych dziur, czy są miejsca we Wszechświecie, gdzie jest tylko czasoprzestrzeń, bez śladu materii i bez fal elektromagnetycznych?…
- Teoria względności
17 stycznia 2021
Dlaczego pierwiastki promieniotwórcze występujące na Ziemi jeszcze się nie rozpadły?

Ziemia powstała ponad 4 miliardy lat temu. Dlaczego istnieją jeszcze pierwiastki promieniotwórcze w płaszczu Ziemi? Czy nie powinny już się rozpaść?…
- Fizyka atomowa i jądrowa
- Ziemia
26 października 2020
Jakie ciśnienie panuje w samym środku gwiazdy?

Dlaczego nigdy nie mówi się o tym, że w samym środku ciała niebieskiego typu planeta czy gwiazda, grawitacja jest prawie równa zeru („prawie” ze względu na minimalne odchylenia od idealnego rozkładu masy w kuli). Ale jednak bardzo mała, a więc także ciśnienie bardzo małe. A to powinno mieć np. takie…
- Materia
- Zjawiska przyrodnicze
28 września 2020
Czy można uzyskać energię z promieniowania kosmicznego?

Czy da się uzyskać energię z promieniowania kosmicznego? Jeśli tak to w jaki sposób?…
- Cząstki elementarne
- Układ słoneczny
7 września 2020
Jak się zachowuje nachylenie osi planety względem płaszczyzny jej orbity?

Czy jest możliwe, aby nachylenie osi względem ekliptyki planety było cały czas takie samo względem gwiazdy wokół której krąży i niezależne od położenia na orbicie? Przykładowo, przez cały okres obiegu wokół gwiazdy planeta ustawiona jest tak jak Ziemia w dniu przesilenia letniego.
- Układ słoneczny
- Ziemia
31 lipca 2020
Kiedy (ok. 7 roku p.n.e.) miały miejsce koniunkcje Saturna i Jowisza?

Będę wdzięczny za podanie daty koniunkcji Saturna i Jowisza, około roku 7 p.n.e. Czy była to potrójna koniunkcja? Jeśli to możliwe to poproszę o ich daty dzienne.
- Układ słoneczny
21 lipca 2020
Czy energia może zostać wyprodukowana?

Czy stwierdzenie, że energia może zostać wyprodukowana jest poprawne fizycznie? Czy nie jest tak, że energia jest zawarta już w świecie w swojej określonej ilości i jedyną rzeczą jaką można z nią zrobić to przetwarzanie jej z jednej formy w drugą?…
- Pytania różne
20 lipca 2020
Jak wygląda orbita satelity geostacjonarnego?

Czy płaszczyzna orbity satelity geostacjonarnego może dowolnie przecinać Ziemię, czy może musi przechodzić przez określony południk lub równoleżnik?…
14 lipca 2020
Kiedy Mars jest najjaśniejszy?

Dlaczego Mars jest zdecydowanie najjaśniejszy wtedy gdy jest 180 (stopni) od Słońca? Czy można wyjaśnić ten fakt w ramach systemu geocentrycznego?…
- Układ słoneczny
- Ziemia
2 lipca 2020
Czy próżnia ma masę?

Dlaczego, po odkryciu spontanicznego tworzenia się cząstek w próżni (nazwanych wirtualnymi) nie uznano, że próżnia ma niezerową masę? Przecież to doskonale tłumaczyłoby obserwowanie niektóre działania „ciemnej materii”. Nawet jakby powstawały tylko na króciutką chwilę, to ogrom tej pustej przestrzeni powinien dawać mierzalne oddziaływania, np. w postaci poruszania się galaktyk „w…
- Cząstki elementarne
- Grawitacja
29 czerwca 2020
Gdzie w kosmosie występuje złoty podział?

Czy tzw. boska proporcja występuje w Układzie Słonecznym, np. w odległościach między planetami względem siebie i Słońca? Czy występuje ona również w odległościach między galaktykami?…
- Grawitacja
- Układ słoneczny